Historia
Zespołu Szkół Gastronomicznych
w Białymstoku

 
Foto 01
 

„Zawsze takie Rzeczypospolite będą,
jakie ich młodzieży chowanie”

      Stanisław Staszic (1787r.)

 
Najstarsza data w historii Zespołu Szkół Gastronomicznych to 4 listopada 1947 roku. Tego dnia Kuratorium Okręgu Szkolnego Białostockiego powołało do życia Państwowe Gimnazjum Gospodarcze w Białymstoku. Funkcję dyrektora nowej placówki oświatowej władze powierzyły pani Albinie Malinowskiej. W ciągu swojej, blisko 70 letniej historii, białostocka szkoła  gastronomiczna wielokrotnie zmieniała nazwy, a w ramach swojego funkcjonowania kształciła w wielu zawodach, niekoniecznie związanych bezpośrednio z gastronomią.

Na początku brakowało nauczycieli, nie było także warsztatu do prowadzenia zajęć praktycznych. Poza dyrektorką szkoły, z młodzieżą pracowała tylko wychowawczyni, pani Krystyna Wróblowa. Jak można przeczytać w najstarszej kronice szkolnej, dziewczęta przyrządzały posiłki w „baraku zawalonym gruzem, gdzie sterczały cztery rzędem postawione piece”. Pierwszej przygotowanej przez uczennice potrawie, a były nią gołąbki, zagrażały spadające z sufitu kawałki cegieł i wapiennego tynku.

Już w grudniu 1947 roku, mimo trudnych warunków, stołówka szkolna przyciągnęła pierwszych gości - w nowo powstałej placówce odbył się zjazd dyrektorów szkół zawodowych. W obradach, które trwały pięć dni, uczestniczyło siedemdziesiąt osób. Dyrektorzy odwdzięczyli się za smaczne posiłki i sprawną obsługę, fundując uczniom bilety do teatru i pięć kilogramów cukierków.
 
 
 
W ciągu roku szkolnego 1947/1948 odbyły się jeszcze dwa zjazdy obsługiwane przez młodych kucharzy i kelnerów z białostockiego Gimnazjum Gospodarczego. Pod taką nazwą funkcjonowała szkoła w początkach swego istnienia. W następnych latach uczniowie obsługiwali setki spotkań, bankietów i innych imprez o zasięgu zarówno regionalnym, jak i ogólnopolskim, a nawet międzynarodowym. Działalność tego typu jest kontynuowana w dalszym ciągu.

Na Wigilię Bożego Narodzenia 1947 roku dziewczęta przygotowały tradycyjną wieczerzę, na którą zaprosiły, jak piszą w kronice szkolnej Teresa Gołaszewska i Helena Michalczuk,
„ob. Malinowską i ob. wizytator Kolendo”. Z cytowanej kroniki dowiadujemy się, że w roku 1948 uczennice brały też udział w akademii z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet, przygotowały święcone na Wielkanoc, defilowały w dniu Święta Pracy 1 Maja, „demonstrując swą wolę solidarności międzynarodowej”, a na Dzień Zwycięstwa 9 Maja „brały udział w akademii urządzonej przez gimnazjum krawieckie”.

 
Pod koniec roku szkolnego 1947/1948 w jednym z budynków przy ulicy Dąbrowskiego zorganizowana została wystawa prac uczniowskich ze wszystkich placówek oświatowych Białegostoku. Na parterze, poza przeróżnymi eksponatami, znajdował się także duży bufet - efekt pracy uczennic Gimnazjum Gospodarczego. Wystawę zwiedził między innymi ówczesny premier, Edward Osóbka - Morawski. Praca dziewcząt została oceniona bardzo wysoko: zajęły pierwsze miejsce w konkursie i otrzymały zespołową nagrodę pieniężną. Niektórym z nich przyznano też tysiączłotowe nagrody indywidualne. Dochód z wystawy umożliwił sfinansowanie wycieczki do Wrocławia.

W roku szkolnym 1948/1949 szkoła straciła samodzielność. Znalazła się pod wspólną dyrekcją z Państwowym Liceum Przemysłu Odzieżowego. Wraz z nowym Uroczystość rozpoczęcia roku szkolnego odbyła się 3 września, a już 6 września uczniowie liceum odzieżowego i gospodarczego wysłuchali referatu o znaczeniu i zadaniach lotnictwa, a 17 września witali żołnierzy wracających z manewrów lotniczych. 22 września 1948 roku odbyła się miejska inauguracja roku Służby Polsce, ale szkoła, ponieważ pozostawała poza działaniem tej organizacji, nie wzięła udziału w uroczystości. Tylko niektóre uczennice gimnazjum wyjechały 27 września na zaproszenie owego paramilitarnego zrzeszenia na Wystawę Ziem Odzyskanych do Wrocławia. Na zakończenie roku szkolnego 1948/1949 uczennice przygotowały wystawę swoich prac. 23 czerwca, wraz z wystawą, odbyła się uroczystość zakończenia całorocznej nauki. Wraz z rozpoczęciem nowego roku szkolnego 1949/1950 szkoła zmieniła swoją siedzibę. Była to jedna z wielu przeprowadzek, jakie przeżywała szkoła w swojej historii, zanim znalazła stałą siedzibę przy ulicy Knyszyńskiej 12.
 
 

Pokaz dorobku szkoły od pierwszych lat jej funkcjonowania z roku na rok rozrastał się i przerodził się w tradycję. W dniach 18 - 25 czerwca 1950 roku uczniowie uczestniczyli w regionalnej wystawie szkół zawodowych, która została przygotowana w budynku Teatru im. Aleksandra Węgierki. Wszystkie szkoły należące do tzw. DOSZ-u (Dyrekcji Okręgowej Szkolnictwa Zawodowego) zaprezentowały ekspozycje swoich wyrobów. Stoisko Liceum Gastronomicznego cieszyło się dużym zainteresowaniem. Rok później zorganizowano w Białymstoku Okręgową Wystawę Szkolnictwa Zawodowego. Trwała ona od 1 do 20 maja 1951 roku. Państwowe Liceum Przemysłu Gastronomicznego i Państwowe Liceum Gospodarcze otrzymały osobny duży pawilon. Wypieki przygotowane przez uczennice cieszyły się niemałym powodzeniem, co odnotowano w gazecie „Życie Białostockie”. W tym samym roku, dokładnie 26 stycznia, nastąpiła w krótkiej historii szkoły kolejna przeprowadzka - do budynku przy ulicy Proletariackiej 8.

 
 
Z roku na rok gastronomiczna placówka oświatowa rozwijała się i przyciągała coraz więcej młodzieży - zarówno z miasta, jak i z odległych niekiedy miejscowości. W roku szkolnym 1956/1957 w wyniku rekrutacji utworzono trzy pierwsze klasy: zasadniczą piekarską, zasadniczą handlową i handlową na poziomie technikum. Poza tym istniały już trzy klasy drugie - dwie technikum i jedna zasadnicza piekarska - oraz dwie trzecie i dwie czwarte technikum gastronomicznego. Do pracy z młodzieżą przystąpiło dwudziestu sześciu nauczycieli. Rozszerzał się warsztat naukowy szkoły. W bibliotece przybywało książek - chętni mogli korzystać z 3 443 woluminów.

Nauka zawodu, podobnie jak dziś, odbywała się zarówno w warsztacie szkolnym, jak i w zakładach pracy. Przy szkole istniała stołówka, w której proponowano konsumentom trzydaniowe obiady w cenie 7 zł. Młodzież szkolna płaciła 5 zł. Placówka posiadała własny internat - przy ulicy Nowy Świat 11. Mieszkało w nim 105 uczniów obsługiwanych przez 12 pracowników.

 
Od początku istnienia szkoły aktywnością w działaniu wykazywali się rodzice zrzeszeni w swoim Komitecie. W roku szkolnym 1956/1957 zorganizowali między innymi dwie dochodowe zabawy, dzięki czemu 81 uczennic pod opieką 4 nauczycieli w dniach 21 – 28 czerwca 1957 wyjechało na wycieczkę krajoznawczą.

Jak wspomniano, rok rocznie wzrastała liczba kandydatów do nauki w szkole gastronomicznej. W roku szkolnym 1959/1960 przypadały trzy osoby na jedno miejsce w pierwszej klasie technikum gospodarczego i dwie w klasach zasadniczych. Do kształcenia i wychowania młodzieży przygotowana była wysoko wykwalifikowana i doświadczona kadra pedagogiczna:  Danuta Argasińska, Franciszka Bolina, Józef Bola, Halina Borowiec, Łucja Budczyńska, Alicja Cwalińska, Janina Felisiak, Jolanta Folwarska, Halina Godzwon, Krystyna Grygo, Janina Jasiecka, Helena Kraszewska, Helena Krzętowska, Wanda Lenkiewicz, Kazimierz Ładny, Helena Popko, Leokadia Różańska, Władysława Skorko, Stanisław Steć, Wiesława Tomaszewska-Szlęzak, Anna Szender, Zenon Szwengier, Irena Święcka, Danuta Tryk, Wanda Witkowska, Halina Zalewska, Teofil Zawistowski, Walentyna Zwierzchowska.

Wzrastająca liczba młodzieży spowodowała w 1961 roku konieczność wynajęcia w dniu 1 września Sali kina „Pokój” na uroczystość rozpoczęcia nauki. Zasiadło w tej Sali już 715 uczniów. Pięć izb lekcyjnych w budynku przy ulicy Proletariackiej 8 nie pozwalało na racjonalne ułożenie planu zajęć. Młodzież uczyła się na dwie, a w niektóre dni na trzy zmiany.
 
 
Jak w każdej placówce oświatowej, poza nauczycielami w procesie wychowawczym szkoły ważną rolę odgrywali zawsze i odgrywają do dziś pracownicy administracji. W roku szkolnym 1962/1963 byli to: Helena Pasztaleniec - główna księgowa, Helena Ustian - księgowa internatu, Danuta Dołmatow - główna księgowa warsztatu, Teresa Pacewicz - sekretarz, Alicja Hajduczyk - magazynierka oraz Mieczysława Bezubik - pracownik kancelarii.

W następnych latach związali ze szkołą swoje losy inni pracownicy administracji i obsługi, spośród których należy wymienić panią Leonardę Adamczyk - później żywą legendę Zespołu Szkół Gastronomicznych. Zanim powstał ów Zespół, pod dyrekcją Józefa Naczasa funkcjonowały dwie placówki: Technikum Gospodarcze i Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 2. Ich popularność w mieście i regionie wciąż rosła i w roku szkolnym 1964/1965 dokonano rekrutacji już do sześciu klas pierwszych - przyjęto 252 nowych uczniów. Na jedno miejsce przypadało trzech kandydatów.

Mimo wszędzie i przy każdej okazji podkreślanych osiągnięć dydaktyczno-wychowawczych, w dalszym ciągu szkoła borykała się z trudnościami lokalowymi. Dyrekcja zmuszona została do zaplanowania nauki aż w pięciu budynkach. Główny znajdował się przy ulicy Proletariackiej 8, zaś obok, w budynku gospodarczym, organizowano zajęcia praktyczne. Poza tym lekcje odbywały się w szkole dla pracujących przy ulicy Fabrycznej, w jednej ze szkół podstawowych oraz w budynku przedszkola.

 
 
 Rok 1965 przyniósł ważną wiadomość. Przy ulicy Knyszyńskiej 4/10 wmurowany został akt erekcyjny pod budowę nowego gmachu szkolnego i warsztatów. W towarzystwie wysoko postawionych osobistości akt odczytał nauczyciel języka polskiego, Stanisław Sękowski, a wmurował go w ścianę sali gimnastycznej od strony południowo-zachodniej zastępca przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej – inż. Jerzy Zientara. Koszt budowy obliczono na 17,5 miliona złotych. Głównym projektantem szkoły i warsztatu szkolnego był architekt Jerzy Zgliczyński.
 
 
Do budynków przy ulicy Knyszyńskiej 12, które dziś są siedzibą szkoły, młodzież i nauczyciele wprowadzili się 1 września 1968 roku. Kadrę pedagogiczną tworzyło 37 nauczycieli etatowych, 8 dochodzących i troje emerytów. Trzon administracyjno-biurowy składał się z 11 pracowników.

Już w latach sześćdziesiątych rozpoczęła się w szkole gastronomicznej atrakcyjna dla licznej publiczności tradycja organizowania konkursu na najlepszego ucznia w zawodzie. Jej kontynuacją obecnie jest Turniej Gastronomiczny o zasięgu wojewódzkim, a nawet międzynarodowym.  Turniejom Gastronomicznym towarzyszą ciekawe aranżacje, np. w roku 2006 była to inscenizacja wiersza Jana Brzechwy „Na straganie”.

 
Połowa lat sześćdziesiątych to także ważny okres w procesie podnoszenia poziomu dydaktyczno-wychowawczego szkoły. W roku szkolnym 1965/1966 przybyło dziewięciu nowych nauczycieli, wśród nich rusycysta Michał Bocianowski, a w roku 1966/1967 cztery następne osoby: nauczycielka języka polskiego - Alicja Szerszenowicz (po zamążpójściu Sławińska), specjalistka w zakresie wychowania fizycznego - Irena Sochoń, nauczycielka chemii - Janina Niedźwiecka oraz bibliotekarka, Aldona Pogorzelska.     

Nowocześnie wyposażona szkoła, warsztaty szkolne, pracownie przedmiotowe i językowe zachęcały do nauki i poznawania zawodu.

 
W niedzielę, 11 czerwca 1972 roku, uroczyście obchodzono w szkole jubileusz 25-lecia istnienia Technikum Gastronomicznego. Dyrektorowi, nauczycielom i uczniom wręczono sztandar ufundowany przez Komitet Rodzicielski, a placówce nadano imię Żołnierzy Podlaskiej Jednostki Wojsk Obrony Wewnętrznej. Do zebranych na uroczystości 25-lecia gości przemówił dyrektor Józef Naczas. Przypomniał, że w ciągu ćwierćwiecza szkołę opuściło 2 850 absolwentów. W imieniu rodziców za efektywną pracę z młodzieżą podziękował przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego - Dominik Modrzejewski. Oddany został także do użytku kryty basen kąpielowy, który jednakże niezbyt długo, ze względu na wady konstrukcyjne, służył społeczności szkolnej.

 
 
 
Decyzją Kuratorium Okręgu Szkolnego w Białymstoku z dniem 1 września 1972 roku powołano  do życia Zespół Szkół Gastronomicznych w Białymstoku, w którego skład weszły: Technikum Gastronomiczne na podbudowie szkoły podstawowej, Wydział Zaoczny na podbudowie zasadniczej szkoły zawodowej, Liceum Zawodowe Gastronomiczne i Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 2 wraz z Wydziałem Dokształcającym.  Na dyrektora ZSG został powołany Mikołaj Juszczuk, który kierował Zespołem do roku 1985. Zastępcami dyrektora Juszczuka zostali Dobrosława Śleszyńska i Roman Makarowski. Warsztatami szkolnymi kierowała Czesława Zagórska, internatem Łucja Budczyńska, a świetlicą Józef Zalesko.

Wieloletni zasłużony dyrektor Technikum Gastronomicznego Józef Naczas, po przepracowaniu 50 lat w zawodzie nauczycielskim, z dniem 31 sierpnia 1972 roku przeszedł na emeryturę. Tego dnia, wraz ze swoim zwierzchnikiem, zakończyli czynną pracę zawodową Leokadia Różańska - kierowniczka internatu, Krystyna Wróblowa - nauczycielka technologii, Stanisław Steć - nauczyciel fizyki oraz Irena Święcka - nauczycielka języka polskiego.

Pedagodzy Zespołu Szkół Gastronomicznych nie tylko zawsze dbali o wysoki poziom kształcenia i wychowania swoich podopiecznych, ale i sami potrafili się świetnie bawić. Jesienią 1973 roku w klubie nauczycielskim „Bakałarz” 150 widzów podziwiało bogatą pod względem muzycznym inscenizację obrzędu weselnego w wykonaniu przedstawicieli grona pedagogicznego z ZSG. Między innymi w roli panny młodej wystąpiła nauczycielka przedmiotów zawodowych Elżbieta Rzonca, fizyk Waldemar Nieczaj wcielił się w postać pana młodego, a rodzicami panny młodej byli wielce zasłużeni dla szkoły: Franciszka Bolina - nauczycielka historii oraz chemik - Piotr Mojsiejuk. Jako swatka królowała na scenie wybitna malarka Bronisława Mytnik, która wraz z Elżbietą Piotrowską i Edwardem Gojlikiem przygotowała i wyreżyserowała przedstawienie.

 
W roku 1973 cały kraj żył 500 rocznicą urodzin Mikołaja Kopernika. Instytucje kulturalne, stowarzyszenia i szkoły organizowały liczne sesje popularnonaukowe, wieczornice i prezentowały wykłady upowszechniające wiedzę o losach i działalności wielkiego astronoma. Jedną z sesji przygotowała grupa młodzieży ze szkoły gastronomicznej pod kierunkiem nauczyciela matematyki, Eugeniusza Łowickiego. Wygłoszono sześć referatów, wyświetlony został film zrealizowany przez uczniów w czasie wędrówek szlakami Kopernika oraz nastąpiło uroczyste podsumowanie efektów kilkuletniego udziału harcerzy z Zespołu Szkół Gastronomicznych w ogólnopolskiej akcji „Frombork 1001”. Za zasługi dla tego miasta szkoła otrzymała tytuł Honorowego Obywatela Fromborka.
 
 
Archiwum szkolne wypełniają liczne dyplomy i podziękowania za udział młodzieży w różnorodnych konkursach, zjazdach i obozach. Wszędzie doceniano kunszt kulinarny kucharzy i sprawność kelnerów. Prasa niejednokrotnie odnotowywała także sukcesy nauczycieli i uczniów w pracy pozaszkolnej. Wśród wyróżnień warto wspomnieć wysoką ocenę koła Ligi Obrony Kraju pod opieką Stanisława Dawidowicza i czołowe miejsca w zawodach drużyn sanitarnych PCK.
 
 
Ze szczególnym zamiłowaniem uczniowie naszej szkoły poznawali uroki rodzinnego kraju. W ramach działalności szkolnego koła Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego nauczycielka fizyki, Halina Lewkowska (po zamążpójściu Sochacka), organizowała liczne rajdy, obozy i wycieczki, które integrowały społeczność uczniowską oraz poszerzały wiedzę geograficzną.

 
Uczniowie ZSG próbowali także swoich sił w konferencjach żywieniowych. W dniu 17 kwietnia 1975 roku w Zespole Szkół Gastronomicznych nr 7 w Lublinie odbyło się II Międzyszkolne Sympozjum Żywieniowe na temat: „Potrzeby konsumentów a żywienie otwarte”. Spośród jedenastu referatów z całej Polski najwyżej oceniono wystąpienie Haliny Siedleckiej z klasy I TGz, która mówiła o regionalnych nawykach żywieniowych na Białostocczyźnie. Uczennica przygotowała opracowanie pod kierunkiem nauczycielki przedmiotu zasady żywienia człowieka - Elżbiety Maleszewskiej. Wyróżniono także referat Grażyny Koronkiewicz z klasy III TG.

Profil szkoły modyfikowany był w zależności od potrzeb zatrudnienia w mieście i regionie. W roku szkolnym 1975/1976 kształcono na przykład kucharzy, ciastkarzy-cukierników, kelnerów, kelnerów-bufetowych, dietetyków, konserwatorów wyrobów włókienniczych, specjalistów żywienia zbiorowego i techników organizatorów usług gastronomicznych. Z czasem niektóre specjalności zostały połączone i dziś w szkole, po zmianach w podstawie programowej można zdobyć następujące zawody: w technik hotelarstwa, kelner, technik żywienia i usług gastronomicznych (TG), kucharz, cukiernik (ZSZ).  

 
Sprawność zawodową uczniowie ZSG od początku istnienia szkoły doskonalili nie tylko w warsztatach własnych, ale także w tych licznych restauracjach, stołówkach i ośrodkach wypoczynkowych, w których znajdowało się pełne zaplecze żywieniowe. Główne kierunki wyjazdu młodzieży na praktyki zawodowe to Wybrzeże i Pojezierze Mazurskie, choć wymienić należy również kraje obce. Latem można było spotkać naszych uczniów w Juracie, Jastrzębiej Górze, Władysławowie, Jastarni, Fromborku, Augustowie, Rajgrodzie, Zatoce Słupiańskiej, ale także w Niemczech czy w Grecji. Także, obecnie uczniowie naszej szkoły w ramach miesięcznych praktyk zawodowych, odbywanych w trakcie trwania roku szkolnego wyjeżdżają do innych miejscowości w całej Polsce.

Zdobywaniu praktyki zawodowej służyła także wymiana międzynarodowa młodzieży, oraz udział w kilku projektach gastronomicznych, których początek sięga roku szkolnego 2006/ 2007. Miały one miejsce, m. in. w ramach:   Polsko – Niemieckiej Współpracy Młodzieży(PNWM),   Europejskiej Klasy Sztuk Kulinarnych, Polsko-Francuskiej Klasy Sztuk Kulinarnych, a w roku szkolnym 2013/2014 w  „Polsko – białoruskiej przygodzie kulinarnej w ramach współpracy młodzieżowej szkół”.

 
 
Rozwój zawodowy uczniów oraz zdobywanie nowych kwalifikacji i umiejętności  praktycznych uczniów oraz nauczycieli możliwy jest także dzięki uczestnictwu w wielu projektach edukacyjnych, często w ramach różnych programów finansowanych ze środków Unii Europejskiej. W ostatnich lat były to:   Ekologiczny Stół Gastronomika,    Podnoszenie kwalifikacji zawodowych uczniów ZSG, Praktyka jest najlepszym nauczycielem, Dobry zawód - pewna przyszłość, Innowacje edukacyjne,  Nauki ścisłe priorytetem, Gastronomik Białystok - Dobra szkoła - Dobry zawód.
 
Zdobywaniu ważnych umiejętności zawodowych, zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym służy także udział młodzieży w przedsięwzięciach związanych z przedsiębiorczością,  w tym w Dniu Przedsiębiorczości, Światowym Tygodniu Przedsiębiorczości, olimpiadach i konkursach przedmiotowych oraz wycieczkach zawodowych. Zainteresowanych zapraszam do dedykowanemu temu tematowi działowi „Przedsiębiorczość”.
 
 Nawet w najkrótszym zarysie dziejów szkoły nie sposób pominąć osiągnięć uczennic i uczniów w dziedzinie sportu. Nie brakowało nawet reprezentantów „gastronomika” na szczeblu krajowym. Przykład dawała nauczycielka wychowania fizycznego Maria Wiensko – później znana pod nazwiskiem Jarmolik. Sama przed laty była jedną z najlepszych w Polsce skoczkiń wzwyż. Koszykarka Krystyna Krejza z klasy III TG występowała w pierwszoligowej drużynie Włókniarza Białystok. Nazwisko specjalistki w chodzie sportowym, Mirosławy Orpik, przez wiele lat znajdowało się na pierwszym miejscu w tabeli najlepszych wyników województwa białostockiego. Iwona Czaban z Technikum Hotelarskiego była jedną z najlepszych w kraju młodych zawodniczek w skoku wzwyż. Poza Marią Jarmolik duży wkład w rozwój sprawnościowy młodzieży wnieśli Jerzy Kowalski, Halina Piotrowska, Andrzej Nocny i obecni dyrektorzy Szkoły: naczelny Marek Józefowicz oraz jego zastępca – Błażej Siwiec.
 
 
Szkoła gastronomiczna zawsze dbała o rozwój kulturalny młodzieży. Ścisłe kontakty z białostockim Teatrem Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki, głównie za sprawą Barbary Pawełko (przed zamążpójściem Gołaszewskiej) - nauczycielki języka polskiego i kierowniczki świetlicy - owocowały nie tylko licznymi nagrodami za znajomość sztuki teatralnej, ale także wieloma spotkaniami z ludźmi sceny. Na przykład w 1981 roku gościł w szkole ówczesny dyrektor białostockiego teatru - Krzysztof Ziembiński.

Rok szkolny 1982/1983 Zespół Szkół Gastronomicznych rozpoczął z następującą kadrą kierowniczą:
  • dyrektor - Mikołaj Juszczuk
  • zastępcy dyrektora - Danuta Kwiatkowska, Roman Makarowski, Eugeniusz Łowicki
  • kierownik warsztatów - Alicja Sękowska
  • kierownik zajęć pozalekcyjnych - Barbara Gołaszewska-Pawełko
  • kierownik biblioteki - Regina Jarocka
  • kierownik ds. gospodarczych - Mikołaj Jarmolik.

Szkoła liczyła 36 oddziałów, ponadto funkcjonowało kilka semestrów Wydziału Zaocznego. Wzrastała nieustannie liczba uczniów i słuchaczy - przekroczyła już cyfrę 1000. Coraz częściej szkołę gastronomiczną wybierali chłopcy - w 1983 roku było ich 88.

W kilkudziesięcioosobowej kadrze pedagogicznej co roku zachodziły liczne zmiany. Niektórzy nauczyciele odchodzili z pracy ze względu na wiek emerytalny, inni zmieniali szkołę, najczęściej z powodów rodzinnych, zatrudniali się także nowi pedagodzy. Ogółem w roku szkolnym 1983/1984 szkoła zatrudniała 56 nauczycieli.

W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych Zespół Szkół Gastronomicznych nawiązał bliską współpracę ze szkołą ekonomiczno-gastronomiczną z Kowna na Litwie. Co roku następowała wymiana grup młodzieży na praktyki zawodowe w restauracjach Białegostoku i Kowna oraz wzajemne odwiedziny przedstawicieli rad pedagogicznych obu szkół.
 
 
Owa współpraca kontynuowana była przez nowego dyrektora szkoły Eugeniusza Łowickiego, który w 1985 roku przejął kierownictwo szkoły po przejściu dyrektora Mikołaja Juszczuka na emeryturę. W tym samym roku na emeryturę przeszli: Wanda Lenkiewicz - wieloletnia nauczycielka przedmiotów zawodowych oraz major Antoni Byliniak - nauczyciel przysposobienia obronnego.

19 grudnia 1985 roku zmarł Józef Naczas, zasłużony dla szkoły budowniczy jej obecnej siedziby. Miał 84 lata. W szkolnictwie przepracował od roku 1922 aż 50 lat. Pogrzeb odbył się 23 grudnia na cmentarzu farnym w Białymstoku.

W swojej pięćdziesięcioletniej historii szkoła nawiązywała rozliczne kontakty z placówkami naukowymi, zakładami pracy czy organizacjami społecznymi. W ramach współpracy z Towarzystwem Opieki nad Majdankiem dnia 11 kwietnia 1987 roku w świetlicy szkolnej odbyła się sesja popularnonaukowa na temat: „Martyrologia obozowa ze szczególnym uwzględnieniem obozu zagłady na Majdanku w latach 1939-1945.” Referaty wygłosili wybitni znawcy tej problematyki: były więzień Majdanka i jednocześnie prezes koła białostockiego Towarzystwa - Stanisław Zybała, przewodniczący Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich - prokurator Waldemar Monkiewicz - pracownicy Muzeum na Majdanku, Anna Wiśniewska i Czesław Rajcy oraz nauczyciel historii w Zespole Szkół Gastronomicznych - Stanisław Sianko. Podczas sesji sztandar szkoły został udekorowany Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej.

 
Jeden z organizatorów wzmiankowanej konferencji, prof. Stanisław Sianko stał się bohaterem jednego z projektów edukacyjnych Instytutu Pamięci Narodowej – IV edycji projektu „Kamienie Pamięci – Nauczyciele Historii Prawdziwej.
 
 
Dużym uznaniem cieszyły się w Białymstoku uroczyste bankiety przygotowywane przez młodzież naszej szkoły pod kierunkiem nauczycieli zawodu, głównie Wiesławy Szlęzak i Marii Bazylewicz-Radio. Umiejętności w tym zakresie uczniowie zdobywali i zdobywają nadal podczas planowych zajęć, a także wyjątkowo efektownych konkursów na najlepszego specjalistę w zawodzie kucharz i kelner.  Od kilku lat ten konkurs nosił nazwę „Wojewódzki Turniej Gastronomiczny”, a od roku 2013/2014 po pewnych zmianach organizacyjnych, „Turniej Gastronomiczny o zasięgu wojewódzkim”.  14 maja 1991 roku nasi wychowankowie obsługiwali bankiet w reprezentacyjnej sali Pałacu Branickich z okazji nadania tytułu Honorowego Mieszkańca Białegostoku prezydentowi Polski na uchodźstwie - Ryszardowi Kaczorowskiemu.

 
Lata dziewięćdziesiąte przyniosły ważne wydarzenia w życiu szkoły. 12 września 1991 roku gościła w szkole delegacja miasta Eindhoven z Holandii, członkowie której zadeklarowali pomoc w organizacji pracowni komputerowej. Dzięki osobistemu zaangażowaniu państwa Kramerów z Eindhoven Zespół Szkół Gastronomicznych został włączony do programu naukowego w Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, co przyniosło efekt w postaci wewnętrznej sieci komputerowej. Początek nadał jej doświadczony informatyk Kazimierz Dębowski, a rychło przejął zawiadywanie nią nowo zatrudniony nauczyciel informatyki Arkadiusz Noskowicz.

 
 Podczas uroczystego zakończenia roku szkolnego 1991/1992 uczniowie i nauczyciele złożyli podziękowanie dotychczasowemu dyrektorowi Eugeniuszowi Łowickiemu, który zakończył swoją kadencję, a powitali panią Wandę Łukowicz - zwyciężczynię konkursu na dyrektora Zespołu Szkół Gastronomicznych.

 
 Dramatyczne wydarzenia towarzyszyły życiu szkoły w maju 1993 roku. Wraz z przeważającą liczbą placówek oświatowych szkoła gastronomiczna uczestniczyła w strajku protestacyjnym przeciwko pogarszającej się sytuacji materialnej polskiej oświaty. Egzaminy dojrzałości odbyły się w późniejszym, niż nakazuje tradycja, terminie.
 
 Ostatnie lata przynoszą szkole zarówno troski, jak i znaczące sukcesy. Wciąż przybywa uczniów, a więc również oddziałów klasowych. O ile w roku szkolnym 1994/1995 pracowało w Zespole Szkół Gastronomicznych 85 nauczycieli w pełnym wymiarze godzin, to dziś etatowa rada pedagogiczna zbliża się do granicy 100 osób.

16 stycznia 1998 roku w Zespole Szkół Gastronomicznych zorganizowano, pod przewodnictwem pani dyrektor Wandy Łukowicz, obchody 50-lecia tej placówki. Wzięło w nich udział między innymi 91 absolwentów i 29 zaproszonych gości – z władz oświatowych, miejskich i kościelnych. Gościem honorowym uroczystości była Wojewoda Podlaski Krystyna Łukaszuk.

 
Podobne uroczystości – tym razem 60–lecia  istnienia szkoły odbyły się w dniach 9–12 marca 2008 roku i były połączone z Wojewódzkim Turniejem Gastronomicznym.
 
 
Od 2002 r. funkcję dyrektora ZSG pełni mgr Marek Józefowicz. Jego starania spowodowały, że w czerwcu 2004 roku Szkoła została poddana termomodernizacji: wymieniono okna, przeprowadzono remont węzła ciepłowniczego i sanitarnego, odnowiono elewację zewnętrzną budynku. Znacznie polepszyły się warunki nauki i pracy. Prace remontowe trwają w dalszym ciągu w zależności od posiadanych środków. Sukcesywnie odnawiane są sale lekcyjne, pracownie technologiczne, wymieniono instalację elektryczną w całym kompleksie budynków szkoły, zakupiono nowe urządzenia gastronomiczne.  

 
Od roku szkolnego 2003/2004 do dziś w szkole funkcjonuje elektroniczna rekrutacja uczniów w ogólnopolskim systemie „Nabór”. Zespół Szkół Gastronomicznych może się poszczycić dużym zainteresowaniem wśród absolwentów podlaskich gimnazjów, co sprawia, że jest jedną z najbardziej obleganych szkół w Białymstoku.  W roku szkolnym 2013/2014, po zmianach podstawy programowej kształcenia zawodowego, kształci techników hotelarstwa, kelnerów, techników żywienia i usług gastronomicznych w Technikum Gastronomicznym oraz kucharzy i cukierników w Zasadniczej Szkole Zawodowej nr 4. Swoją naukę kończą kucharze - uczniowie Technikum Uzupełniającego po ZSZ dla młodzieży i dla dorosłych (w systemie wieczorowym).

W Zespole Szkół Gastronomicznych młodzież może zaspokajać swoje potrzeby poznawania świata oraz rozwijania talentów w wielu kołach zainteresowań, sekcjach sportowych. Bardzo chętnie uczestniczy w wielu przedsięwzięciach o charakterze kulturalnym i wychowawczym organizowanych w ramach pracy świetlicy szkolnej, której opiekunem jest Pani Jolanta Baranowska. Są to między innymi: międzyszkolny konkurs „My z Podlasia” (w roku szkolnym 2013/2014 miała miejsce V edycja konkursu), konkurs patriotyczny połączony z  obchodami Narodowego Święta Niepodległości, szkolne konkursy: „Konkurs Piosenki Karaoke o Złoty Mikrofon Dyrektora Szkoły” i „Mam Talent”, uroczyste obchody świąt narodowych, Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.

Zespół Szkól Gastronomicznych i jego nauczyciele są także organizatorem Miejskiego Konkursu Wiedzy o Rodzinie. W roku szkolnym 2013/2014 odbyła się jego V edycja.

 
W ostatnich lat na terenie Zespołu Szkół Gastronomicznych funkcjonował zespół taneczny „Gastrodance” prowadzony przez Panią Grażynę Radziszewską, który swoimi występami uświetniał uroczystości szkolne, a nawet miejskie, związane z edukacją. Były one często aranżowane pod szyldem lokalu gastronomicznego o wiele mówiącej nazwie „Cafe Jazz”.

 
 
Ciekawym wydarzeniem, o charakterze sportowym, była wizyta w naszej szkole, w grudniu 2013 roku czołowych piłkarzy Jagiellonii  Białystok. Zaprezentowali wiedzę i umiejętności nie tylko piłkarskie, ale także z zakresu gastronomii i hotelarstwa.
 
Nauczyciele wychowania fizycznego, poza prowadzeniem kilku sekcji sportowych, art. futsalu, koszykówki czy siatkówki są organizatorami zawodów sportowych rozgrywanych tradycyjnie w „Dniu Wiosny” – 21 marca.  
 
Szeroką działalność na polu rozwijania i propagowania czytelnictwa prowadzą nauczyciele bibliotekarze. Jej przejawami jest organizacja konkursów czytelniczych, wystawy nowości książkowych, recenzje książek spotkania z  ciekawymi ludźmi, obchody Światowego Dnia Książki.
 
Uczniowie Zespołu Szkół Gastronomicznych mogą się także realizować w pracy społecznej i charytatywnej na rzecz ubogich i pokrzywdzonych przez los. Sprzyja temu funkcjonowanie w naszej placówce Szkolnego Koła Caritas oraz Wolontariatu.
 
 
 
Tradycją Zespołu Szkół Gastronomicznych w Białymstoku jest współpraca zagraniczna, o której w kontekście praktyk zawodowych, wcześniej wspomniano. Ponadto od 1 września 2006 roku szkoła uczestniczyła w programie Socrates Comenius, realizując w jego ramach projekt  „KMKY- Knowing me, knowing you – through art.” – „Poznaj mnie i siebie poprzez sztukę”.  
 
 
 
Od roku 2004 działa w Zespole Szkół Gastronomicznych Centrum Kształcenia Praktycznego nr 3. Zostało ono utworzone w wyniku Uchwały Rady Miasta. Jest placówką oświatowo-wychowawczą powołaną do realizacji zadań z zakresu etapu praktycznego kształcenia zawodowego młodzieży i dorosłych. Podstawowym celem działalności Centrum jest: kształcenie zawodowe zgodnie z zatwierdzonym programem nauczania, współpraca
z podmiotami gospodarczymi w zakresie kształcenia i doskonalenia zawodowego pracowników i uczniów, współpraca z urzędami zatrudnienia w zakresie uzupełnienia kwalifikacji zawodowych lub przekwalifikowania zawodowego bezrobotnych. Głównym zadaniem Centrum jest: organizowanie praktycznego kształcenia zawodowego, prowadzenie różnego rodzaju szkoleń, pokazów i kursów, organizowanie egzaminów z nauki zawodu, przygotowania zawodowego i egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe, organizowanie bazy techniczno- dydaktycznej dla działalności podstawowej oraz eksperymentów i innowacji pedagogicznej lub programów wdrożeniowych, realizacja innych zadań edukacyjnych zlecanych przez organ prowadzący.

Z zakresem działania oraz ofertą Centrum Kształcenia Praktycznego można zapoznać się zaglądając do odpowiedniego działu strony internetowej szkoły. 
 
Na przestrzeni 67 lat istnienia Zespołu Szkół Gastronomicznych zmieniały się nazwy szkół wchodzących w skład Zespołu i zawodów, w których kształciła się młodzież.  Profil kształcenia był modyfikowany w zależności od potrzeb zatrudnienia w mieście i regionie oraz pewnych, zmieniających się w czasie koncepcji organizacji szkolnictwa zawodowego,  wypracowywanych przez władze oświatowe państwa. Po zestawieniu wszystkich zawodów i specjalności wygląda następująco (w ujęciu alfabetycznym):
 
TECHNIKUM GASTRONOMICZNE:  
  • kelner
  • konserwator wyrobów włókienniczych
  • kucharz
  • technik hotelarstwa
  • technik organizacji usług gastronomicznych
  • technik żywienia i gospodarstwa domowego
  • żywienie dietetyczne
  • żywienie zbiorowe technik technologii żywienia

LICEUM ZAWODOWE
  • gastronom
  • kelner – bufetowy

LICEUM PROFILOWANE
  • profil usługowo – gastronomiczny

ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA
  • ciastkarz – cukiernik
  • cukiernik
  • kucharz
  • kucharz – garmażer
  • kucharz małej gastronomii
  • ogrodnik terenów zielonych
  • piekarz
  • piekarz – ciastkarz

TECHNIKUM DLA DOROSŁYCH i STUDIUM POLICEALNE

  • kucharz
  • technik technologii żywienia
  • instruktorka gospodarstwa domowego
  • organizator usług gastronomicznych

Od roku szkolnego 2012/2013 Zespół Szkół Gastronomicznych kształci młodzież w następujących zawodach:

TECHNIKUM GASTRONOMICZNE
  • kelner
  • technik żywienia i usług gastronomicznych
 
ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA NR 4
  • cukiernik
  • kucharz
 
 
 
Opracowano na podstawie wydawnictwa okolicznościowego przygotowanego z okazji 60-lecia powstania Zespołu Szkół Gastronomicznych autorstwa zespołu w składzie: Andrzej Alicki, Wojciech Brański, Arkadiusz Noskowicz, Ewa Olendzka, Daniela Perkowska, Joanna Szydłowska; wydawca Zespół Szkół Gastronomicznych w Białymstoku, Białystok 2007 oraz informacji zawartych na stronie internetowej szkoły.
 
Wojciech Brański


75-lecie ZSG